Wśród współczesnych turystów pokutuje przekonanie, że dawny sprzęt obozowy musiał ważyć. Można co prawda poczytać u Nessmuka o jego bardzo lekkim sprzęcie albo u Kepharta o tym, że należy dokładnie ważyć każdy najdrobniejszy element ekwipunku by mieć pełną kontrolę nad jego zawartością i całkowitą wagą, ale bez osobistego doświadczenia, bez prób realizacji takiej wędrówki – na lekko i ze starym sprzętem – te dawne słowa pozostają już tylko abstrakcją, językiem świata minionego; językiem martwym.

W Starym Wspaniałym Świecie staram się przybliżać współczesnej leśnej braci mądrość minionych pokoleń, byśmy nie trwali od niej w oderwaniu, byśmy mieli świadomość, że prócz samej najnowszej technologii w naszym leśnym życiu niczego na dobrą sprawę nowego nie ma. Wszystko już było: warto o tym wiedzieć i warto z tego korzystać.

Wędrówka na lekko też już była.

Moje ostatnie wyprawy – w Góry Skaliste (z ubiegłej jesieni i tegorocznej wiosny) oraz tegoroczna wrześniowa do Laponii – to próby ożywienia języka starych książek. To próba przeżycia przygody w starym stylu, na starych zasadach, w własnej współczesnej dwudziestopierwszowiecznej skórze.

W 2018 roku wybrałem się do Idaho i z Szymonem Szarym obozowaliśmy przez miesiąc pod gołym niebem, mając wyłącznie stary sprzęt. Nie pilnowaliśmy zbytnio jego wagi, co sprawiło że plecaki ważyły po czterdzieści kilogramów, a całość niesionego sprzętu, z ubiorem i bronią palną – zapewne ponad pięćdziesiąt.

Dręczony myślą, że realizując taką wyprawę potwierdziłem tylko stereotyp bardzo ciężkiego starego ekwipunku, na wiosnę 2019 r. zaplanowałem kolejną wyprawę w to samo miejsce, gdzie z Kubą Doroszem wędrowaliśmy przez trzy tygodnie przez góry ze sprzętem, którego całkowita waga (łącznie z prowiantem, bronią palną) wynosiła po dwadzieścia kilogramów. Ekwipunek pozwalał nam obozować, polować, chronić się przed zimnem i deszczem. Wełniane koce wystarczały by nawet na mrozie nie musieć w nocy palić ognia.

Relacja z tamtego wyjazdu pojawi się wkrótce na kanale YouTube Kuby.

Dwadzieścia kilogramów w plecaku to jednak wciąż sporo… Zdarzało mi się w przeszłości spakować pięciokilogramowy plecaczek (nie wliczając w to jedzenia) i pójść obozować na śródziemnomorskie pustkowia Krety, ale tam warunki klimatyczne, trzeba przyznać, są bardzo sprzyjające. Jak bardzo lekki może być tobołek, który pozwoli wędrować i obozować w trudnych warunkach, gdy wieje, leje, gdy teren jest podmokły a nocami chwyta mróz? Postanowiłem to sprawdzić.

We wrześniu 2019 roku poleciałem daleko za koło podbiegunowe i arktycznej jesieni wyruszyłem w dziesięciodniową wędrówkę przez dzicz Vatsari i granicę z Norwegią do parku narodowego Pasvik. Wędrówkę z tobołkiem zawierającym koc, płaszcz przeciwdeszczowy i sweter wełniany. Głównym założeniem było zabranie zbyt cienkiego (i zbyt małego, okrywającego tylko 3/4 ciała) koca by można było w nim ciepło przespać noc. Koniecznością było więc conocne palenia ognia – tak, jak opisuje to Nessmuk i inni. Wymagało to codziennego przygotowywania dużych ilości opału, co pochłaniało czas, energię i nie pozwalało na zbyt długi sen. Jak było?

Było bosko! Po pierwszej nocy nabawiłem się co prawda tzw. „stopy okopowej” czyli odparzenia i uszkodzenia stóp, co groziło poważnymi konsekwencjami, w tym odmrożeniami, ale szybko opanowałem sytuację. Ogrzałem nogi, wysuszyłem, dokupiłem we wsi dodatkowe skarpetki i wróciłem do lasu już do końca wyjazdu ciesząc się pełnym zdrowiem.

Bardzo szybko wpadłem w cudowny rytm pieszej wędrówki, tym razem o smaku dawnej przygody w wełnianej, płóciennej i skórzanej oprawie. Po śniadaniu zwijałem tobół i ruszałem przez kilka godzin błądzić po bagnach, borach, gołoborzach, wędrować przez strumienie i wokół krystalicznie czystych jezior. Musiałem nieustannie pilnować godziny – na rozbicie nowego obozu i przygotowanie opału na kolejną noc potrzebowałem od czterech (z początku) do dwóch (gdy wszedłem w sprawną rutynę) godzin. Pięć nocy obozowałem w ten właśnie sposób, cztery w prymitywnych, ukrytych w dziczy chatach, które dodawały jeszcze smaku przygodzie (i ułatwiały życie!).

No dobrze, powiecie. Przez dziesięć dni szedłeś przez dzicz, bez szlaku, przez bagna, paliłeś co noc ognisko albo spałeś w chatach. Temperatury oscylowały wokół zera stopni, był deszcz, słońce, wiatr i odparzone stopy. Piękna sprawa, ale co z wagą?! Ile ważył tobół?

Już mówię! Waga bazowa plecaka (bez prowiantu) wyniosła 7,75 kg. Z trzykilogramowym prowiantem – 10,75 kg. Waga ubrań i drobiazgów pochowanych po kieszeniach to 4,5 kg. Łączna waga całego ekwipunku który pozwolił mi na taką przygodę to nieco ponad piętnaście kilogramów. Poniżej znajdziecie wykaz całego sprzętu i wagę poszczególnych elementów.

Na koniec mały zwrot akcji! W marcu tego roku ważyłem 92 kg i pomimo dobrej ogólnej sprawności, miałem kilkanaście kilogramów nadwagi. Przez ostatnie pół roku sporo schudłem, obecnie waga pokazuje 77 kg. Piętnaście kilogramów różnicy i piętnaście kilogramów sprzętu, który miałem na ostatniej wyprawie, to…

…to nic dziwnego, że wędrując przez knieję z tradycyjnym tobołkiem czułem się jakbym nie niósł nic. Na postojach zapominałem o zdjęciu plecaka, a skacząc po głazach i przez strumienie nie czułem praktycznie nic z jego wagi. Czasem idąc z ciężkim plecakiem mam wrażenie jakbym pomagał komuś przy przeprowadzce i targał stacjonarne ze swej natury przedmioty: lodówkę, pralkę i wersalkę. Na ostatniej wyprawie do Laponii czułem się bardziej jak na spacerze w parku, gdy tylko klucze ciążą w kieszeni.

Ze starym sprzętem. W starym wspaniałym stylu.

Howgh!
Rufus

PLECAK
1	Skarpety (para)	144	g
2	Kubek	79	g
3	Manierka	157	g
4	Podkładki filcowe (para)	130	g
5	Siekiera (z pochewką i rzemieniem)	1109	g
6	Sakiewka skórzana	33	g
7	Pałatka (z odciągami)	1521	g
8	Skarpety (para)	118	g
9	Plecak (sowiecki mieszok)	591	g
10	Piła składana (Opinel)	193	g
11	Przybornik (zapałki, drut, igły)	37	g
12	Szpulka z nitką	12	g
13	Wazelina	54	g
14	Ostrzałka (z pokrowcem skórzanym)	118	g
15	Podkładka filcowa (duża)	163	g
16	Gruba bielizna (merynos, góra)	433	g
17	Kalesony (merynos)	248	g
18	Sweter	819	g
19	Gazeta	107	g
20	Woreczki płócienne na prowiant (komplet)	118	g
21	Koc	1560	g
	WAGA BAZOWA PLECAKA	7744	g
PROWIANT
1	Pemikan	1000	g
2	Orzechy	1500	g
3	Czekolada	500	g
	WAGA PROWIANTU	3000	g
	WAGA CAŁKOWITA PLECAKA	10744	g

STRÓJ
1	Pilotka	181	g
2	Podkolanówki (para)	169	g
3	Tunika mundurowa	1308	g
4	Cienkie skarpety (merynos, para)	56	g
5	Miś	18	g
6	Chusta bawełniana	223	g
7	Ładownica	124	g
8	Mapa	39	g
9	Pas oficerski	229	g
10	Cienki t-shirt (merynos)	253	g
11	Mokasyny (para)	760	g
12	Pudełko zapałek	30	g
13	Kompas	100	g
14	Spodnie	663	g
15	Nóż (pukko, z pochwą)	138	g
16	Apteczka	248	g
	CAŁKOWITA WAGA STROJU	4539	g
	CAŁKOWITA WAGA SPRZĘTU	15283	g